Đào tạo những nhà khoa học trong lĩnh vực CNSH tập trung vào đối tượng vi sinh vật trong nông nghiệp, CNSH thực phẩm, CNSH môi trường và CNSH y dược, đạt các tiêu chí sau:

• Có trình độ cao về lý thuyết, kiến thức chuyên sâu một cách hệ thống về CNSH với đối tượng vi sinh vật;
• Có khả năng tư duy logic, nghiên cứu độc lập, sáng tạo, song song với khả năng hội nhập và làm việc nhóm;
• Có năng lực quản lý và định hướng phát triển ngành CNSH, vận dụng kiến thức vào công tác nghiên cứu, phát hiện và giải quyết được những vấn đề mới có ý nghĩa về khoa học công nghệ và ứng dụng;
• Luôn sẵn sàng kết nối với cộng đồng, nhóm người, cá nhân liên quan để giải quyết các vấn đề của đất nước liên quan đến CNSH.

Thí sinh dự tuyển vào chương trình đào tạo tiến sĩ phải đáp ứng những điều kiện sau đây:

1. Lý lịch bản thân rõ ràng, không trong thời gian thi hành án hình sự, kỷ luật từ mức cảnh cáo trở lên;
2. Có đủ sức khoẻ để học tập;
3. Tốt nghiệp thạc sĩ hoặc tốt nghiệp đại học chính quy hạng Giỏi trở lên ngành phù hợp. Trường hợp phải bổ sung kiến thức thì cần hoàn thành trước khi đăng kí dự tuyển;
4. Văn bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp phải thực hiện thủ tục công nhận theo quy định hiện hành;
5. Có kinh nghiệm nghiên cứu thông qua luận văn thạc sĩ. Đối với các thí sinh có bằng thạc sĩ nhưng phải học bổ sung kiến thức hoặc thí sinh dự tuyển từ cử nhân thì phải là tác giả hoặc đồng tác giả của tối thiểu 01 công bố khoa học (bài báo thuộc tạp chí khoa học chuyên ngành hoặc báo cáo khoa học đăng tại kỷ yếu của các hội nghị, hội thảo khoa học quốc gia hoặc quốc tế có phản biện, có mã số xuất bản ISBN liên quan đến lĩnh vực hoặc đề tài nghiên cứu, được hội đồng chức danh giáo sư, phó giáo sư của ngành/liên ngành công nhận).
6. Có đề cương nghiên cứu, trong đó nêu rõ tên đề tài dự kiến, lĩnh vực nghiên cứu; lý do lựa chọn lĩnh vực, đề tài nghiên cứu; giản lược về tình hình nghiên cứu lĩnh vực đó trong và ngoài nước; mục tiêu nghiên cứu; một số nội dung nghiên cứu chủ yếu; phương pháp nghiên cứu và dự kiến kết quả đạt được; lý do lựa chọn đơn vị đào tạo; kế hoạch thực hiện trong thời gian đào tạo; những kinh nghiệm, kiến thức, sự hiểu biết cũng như những chuẩn bị của thí sinh cho việc thực hiện luận án tiến sĩ. Trong đề cương có thể đề xuất cán bộ hướng dẫn.
7. Có thư giới thiệu của ít nhất 01 nhà khoa học có chức danh giáo sư, phó giáo sư hoặc học vị tiến sĩ khoa học, tiến sĩ đã tham gia hoạt động chuyên môn với người dự tuyển và am hiểu lĩnh vực chuyên môn mà người dự tuyển dự định nghiên cứu. Thư giới thiệu phải có những nhận xét, đánh giá người dự tuyển về:
   • Phẩm chất đạo đức, năng lực và thái độ nghiên cứu khoa học, trình độ chuyên môn của người dự tuyển;
   • Đối với nhà khoa học đáp ứng các tiêu chí của người hướng dẫn nghiên cứu sinh (NCS) và đồng ý nhận làm cán bộ hướng dẫn luận án, cần bổ sung thêm nhận xét về tính cấp thiết, khả thi của đề tài, nội dung nghiên cứu; và nói rõ khả năng huy động nghiên cứu sinh vào các đề tài, dự án nghiên cứu cũng như nguồn kinh phí có thể chi cho hoạt động nghiên cứu của nghiên cứu sinh;
   • Những nhận xét khác và mức độ ủng hộ, giới thiệu thí sinh làm nghiên cứu sinh.
8. Người dự tuyển phải đạt yêu cầu về năng lực ngoại ngữ được minh chứng bằng một trong những văn bằng, chứng chỉ sau:
   • Bằng tốt nghiệp trình độ đại học trở lên do cơ sở đào tạo nước ngoài, phân hiệu của cơ sở đào tạo nước ngoài ở Việt Nam hoặc cơ sở đào tạo của Việt Nam cấp cho người học toàn thời gian bằng tiếng nước ngoài;
   • Bằng tốt nghiệp đại học ngành ngôn ngữ nước ngoài hoặc sư phạm tiếng nước ngoài do các cơ sở đào tạo của Việt Nam cấp;
   • Chứng chỉ ngoại ngữ tương đương với trình độ Bậc 4 (theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dành cho Việt Nam) trong thời hạn 2năm kể từ ngày thi lấy chứng chỉ đến ngày đăng ký dự tuyển được cấp bởi các cơ sở được Bộ Giáo dục và Đào tạo và Đại học Quốc gia Hà Nội chấp nhận;
   • Trong các trường hợp trên nếu không phải là tiếng Anh, thì người dự tuyển phải có khả năng giao tiếp được bằng tiếng Anh trong chuyên môn cho người khác hiểu bằng tiếng Anh và hiểu được người khác trình bày những vấn đề chuyên môn bằng tiếng Anh. Hội đồng tuyển sinh sẽ thành lập tiểu ban để đánh giá năng lực tiếng Anh giao tiếp trong chuyên môn của các thí sinh thuộc đối tượng này.
9. Những người có bằng Thạc sĩ cần có ít nhất 02 năm kinh nghiệm công tác chuyên môn trong lĩnh vực liên quan đến công nghệ sinh học (tính từ ngày ký quyết định công nhận tốt nghiệp đại học đến ngày nhập học).
10. Cam kết thực hiện các nghĩa vụ tài chính trong quá trình đào tạo theo quy định của đơn vị đào tạo.
11. Hồ sơ tuyển sinh
    1. Đơn đăng ký dự tuyển;
    2. Sơ yếu lý lịch cá nhân;
    3. Bản sao hợp lệ các văn bằng, chứng chỉ và minh chứng về chuyên môn, ngoại ngữ, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học và thâm niên công tác theo quy định; Giấy chứng nhận công nhận văn bằng trong trường hợp bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp.
    4. Đề cương nghiên cứu đáp ứng các yêu cầu, nội dung.
    5. Thư giới thiệu của tối thiểu một nhà khoa học theo quy định.
    6. Công văn cử đi dự tuyển của cơ quan quản lý trực tiếp theo quy định hiện hành về việc đào tạo và bồi dưỡng công chức, viên chức (nếu người dự tuyển là công chức, viên chức);
    7. Các tài liệu liên quan khác theo yêu cầu của Viện.

Các thạc sĩ phù hợp phải bổ sung kiến thức cần hoàn thành việc bổ sung kiến thức trước khi ứng tuyển. Các học phần bổ sung là 2 trong 5 học phần sau:

Viện trưởng Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học thành lập hội đồng chuyên môn để đánh giá mức độ phù hợp của người dự tuyển với chương trình đào tạo và xác định các học phần bổ sung tương ứng, đảm bảo đáp ứng chuẩn đầu vào của chương trình đào tạo và các quy định hiện hành.

Kế hoạch tuyển sinh chi tiết được thực hiện theo Quy chế tuyển sinh, hướng dẫn tuyển sinh sau đại học hàng năm của ĐHQGHN.

NCS sẽ được cung cấp kiến thức và kỹ thuật cơ bản, cập nhật về nghiên cứu đa dạng và phân loại vi sinh vật, bao gồm các nội dung chủ yếu như thu mẫu, phân lập, bảo quản, định danh các đối tượng vi sinh vật chủ yếu như vi khuẩn, xạ khuẩn, nấm men, nấm sợi, vi tảo. Trong phần phân loại, tùy từng đối tượng, các phương pháp và kỹ thuật phù hợp sẽ được tiến hành như quan sát các đặc điểm hình thái, nuôi cấy, kỹ thuật hóa phân loại, đặc điểm sinh lý, sinh hóa, kỹ thuật sinh học phân tử và tin sinh học. Tuy nhiên trong thời lượng quy định NCS sẽ lựa chọn đối tượng vi sinh vật quan tâm để tiến hành thực nghiệm một cách hệ thống.

Trang bị kiến thức về công nghệ nuôi vi sinh vật trong các thiết bị lên men để đạt hiệu quả cao về năng suất (sinh khối/hoạt chất tạo thành từ vi sinh vật). Cơ chế vận hành của thiết bị lên men, các bước tiến hành của một quy trình lên men cho đối tượng vi sinh vật ở các quy mô khác nhau; các biện pháp thu hồi sản phẩm và bảo quản, kiểm tra chất lượng. Bên cạnh đó quy trình sản xuất một số sản phẩm từ vi sinh vật được phân tích chi tiết để làm ví dụ minh họa cho công nghệ, cũng như tính kinh tế của từng bước và toàn bộ quy trình sẽ được xem xét.

Cung cấp kiến thức tổng hợp về các phương pháp truyền thống (thông qua nuôi cấy) và hiện đại (không thông qua nuôi cấy, dựa trên các phân tử chỉ thị) trong nghiên cứu vi sinh vật. Các kỹ thuật mới để nghiên cứu vi sinh vật trong phòng thí nghiệm hay trực tiếp trong môi trường sống của chúng sẽ được cập nhật.

Học phần trang bị kiến thức tổng quát về tin sinh học và kỹ năng ứng dụng các công cụ, phần mềm tiêu biểu trong phân tích DNA, RNA, Protein và xây dựng cây chủng loại phát sinh trong phân loại vi sinh vật. Bên cạnh đó, nội dung của học phần cũng đề cập đến việc ứng dụng các công cụ tin sinh để mô phỏng cấu trúc bậc cao của các phân tử axit nucleic, protein từ đó dự đoán hiệu quả của quá trình phiên mã, dịch mã, đóng gói và bài tiết protein tái tổ hợp ngoại bào.

Theo chương trình của ĐHQGHN và Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học, NCS được bổ sung từ vựng chuyên môn và rèn luyện các kỹ năng làm việc với tài liệu khoa học trong lĩnh vực chuyên ngành khoa học sự sống nói chung và công nghệ sinh học nói riêng.

Với mục tiêu trang bị cho NCS kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực miễn dịch học và những tiến bộ khoa học trong việc tạo vaccine (một trong các lĩnh vực ứng dụng rất quan trọng của ngành công nghệ sinh học), học phần đề cập đến các nội dung chính như sau: Các cơ chế đáp ứng miễn dịch; Vai trò chức năng của các tế bào tham gia vào đáp ứng miễn dịch: ví dụ tế bào T, tế bào B, đại thực bào, tế bào giết tự nhiên…; Các cơ quan trong cơ thể tham gia vào việc sản sinh các tế bào trong đáp ứng miễn dịch và chức năng của các cơ quan này; Cơ chế miễn dịch qua đường màng nhầy và chức năng của các cơ quan, tế bào tham gia vào con đường đáp ứng miễn dịch này.

Đề cập đến các nội dung liên quan tới các nhóm chất có hoạt tính sinh học từ vi sinh vật bao gồm các chất kháng vi sinh vật, các chất chống ung thư, các chất ức chế enzyme, các hoạt chất sử dụng trong y dược và các hoạt chất sử dụng trong nông nghiệp, các phương pháp sàng lọc, tìm kiếm các hoạt chất mới và các phương pháp cải biến chủng giống. Đặc biệt, học phần sẽ chú trọng vào các phương pháp cải biến di truyền ở vi sinh vật để tác động vào quá trình sinh tổng hợp các chất có hoạt tính sinh học cho mục đích ứng dụng.

• Phần hóa sinh protein sẽ giới thiệu các kiến thức cơ bản và chuyên sâu về protein: cấu trúc phân tử protein, sự trao đổi protein trong cơ thể sinh vật và các phương pháp hiện đang được sử dụng trong nghiên cứu protein.

• Phần proteomic sẽ giới thiệu về proteomic và proteom. Các phương pháp phân tách protein để nghiên cứu proteomic: phân tách thành phần dưới tế bào, phân tách protein, thủy phân protein để phân tích proteomic. Giới thiệu về khối phổ và các phương pháp ion hóa ESI, MALDI và DESI. Phân tích trình tự peptid bằng khối phổ. Các ứng dụng của phân tích proteomic trong phân tích proteom, phân tích biểu hiện protein, nghiên cứu sự tương tác protein và nghiên cứu sự biến đổi sau dịch mã của protein. Các vấn đề hiện nay trong nghiên cứu proteomic chức năng và những tiếp cận mới trong phân tích proteomic.

Trang bị kiến thức bao quát về các nhóm vi sinh vật gây bệnh (bao gồm cả virus) ở người, cơ chế gây bệnh cũng như các cánh phòng chống thông qua sử dụng kháng sinh thuộc các nhóm cấu trúc và thế hệ khác nhau. Bên cạnh đó, các phương pháp phát hiện vi sinh vật gây bệnh dựa trên các kỹ thuật vi sinh truyền thống hay các dấu vân phân tử cũng được đề cập đến một cách tương đối chi tiết.

Củng cố phần kiến thức cơ bản về vai trò của vi sinh vật trong các chu trình chuyển hóa vật chất, đặc biệt là C, N, P, S, Fe, cũng như sự đa dạng về các phương thức trao đổi chất ở vi sinh vật để làm cơ sở cho các công nghệ áp dụng trong xử lý môi trường. Các vấn đề ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí được đề cập cùng với những công nghệ xử lý ô nhiễm hữu hiệu dựa trên nguyên lý sử dụng vi sinh vật và khả năng của chúng trong phân giải các chất ô nhiễm qua quá trình trao đổi chất.

Giới thiệu các kiến thức tổng quát về công nghệ nano sinh học các hướng nghiên cứu chính và các ứng dụng chủ yếu của công nghệ nano sinh học trong y học, dược học và môi trường. NCS được tìm hiểu về các vật liệu và linh kiện nano ứng dụng trong sinh – y – dược học. Bên cạnh đó, học phần cũng giới thiệu về tình hình và triển vọng của thị trường nano sinh học toàn cầu về các khía cạnh đầu tư, thương mại, nguồn nhân lực.

Các phương pháp tách chiết và tinh sạch chất có hoạt tính sinh học từ vi sinh vật. Trong đó, học phần tập trung và các phương pháp tách chiết bằng dung môi hữu cơ, các phương pháp tinh sạch sử dụng các loại cột sắc ký và máy sắc ký lỏng hiệu năng cao.